Starość to radość.

Starość to radość, czyli dlaczego W. czepku urodzona uwielbia geriatrię?

Kiedy zaczyna się starość? Według WHO, starość zaczyna się po 60 roku życia. Jednak czy tak jest naprawdę? Czy dla każdego granica starości jest taka sama? Czym jest starość?

Przebywając w szpitalu nie raz miałam okazję spotkać starszych ludzi. Powiem więcej, większość pacjentów to osoby starsze. Media ciągle wygłaszają hasła o starzeniu się społeczeństwa, dlatego pewnie nikogo to nie zdziwi. Oddziały geriatryczne, czyli specjalizujące się w chorobach wieku podeszłego, są przepełnione. Na oddziałach internistycznych na palcach jednej ręki możemy policzyć pacjentów poniżej 60 roku życia.

DLACZEGO UWIELBIAM STARSZYCH LUDZI?

Pacjenci w wieku podeszłym są jak obszerna i bardzo interesująca książka. Wystarczy chcieć ją przeczytać, zajrzeć do środka i zobaczyć, co w sobie kryje. Podczas godzin spędzonych na szpitalnych oddziałach, cierpliwości nauczyłam się właśnie od starszych pacjentów. Nauczyli mnie mniej mówić, więcej słuchać. Nauczyli mnie pokory, wyrozumiałości, ale też trzymania nerwów na wodzy. Nie raz zdarzały się sytuacje, kiedy po tysiąc razy tłumaczyłam dlaczego muszę pobrać krew, zmienić pacjentowi pozycję albo dlaczego nie mogę przychodzić co chwilę, żeby posłuchać narzekania na koleżankę z łóżka obok. Wspinałam się wtedy na szczyty mojej cierpliwości. Pewnie większość osób pracujących z osobami starszymi zna ten moment, kiedy próbując odciągnąć uwagę pacjenta od czegoś, pyta /Czy ma pan/pani wnuki?/. To jest właśnie moja ulubiona chwila, kiedy w oczach często pełnych bólu, pojawiają się iskierki i uśmiech, a pacjent przez kolejne 15 minut opowiada o tym, jak wspaniałą ma rodzinę. Niestety, nie każda starsza osoba może liczyć na takie wsparcie. Akcja ,,Oddaj babcię/dziadka na święta”, jest coraz popularniejsza.

Starsi ludzie to trudni pacjenci. Bywają nieufni, często mają pretensje, krytykują. Należy jednak postawić sobie pytanie – z czego to wynika? Mają za sobą dużo doświadczeń, przeżyć oraz przyjemnych i nieprzyjemnych wspomnień, które ukształtowały podejście do świata. Budują wokół siebie skorupkę. To tylko od nas zależy, czy chcemy ją przebić, i jak szybko to zrobimy. Wystarczy odrobina konsekwencji i dobrych chęci.

Podczas jednych z praktyk na Oddziale Geriatrii miałam ogromną przyjemność spotkać pacjentkę z zaawansowaną Chorobą Alzheimera. Nie pamiętała kim była, jak ma na nazwisko, nie wiedziała jaki jest dzień tygodnia, ani w jakim mieście się znajduje. Co dziennie kiedy zaczynałam dyżur i pochodziłam do niej, przedstawiając się równocześnie, a ona była zachwycona, że może poznać kogoś nowego. Bardzo często widziałam w jej oczach zakłopotanie, kiedy szukała słów, które umykały. Jednak pewnego dnia, wchodzę na salę. Podchodzę do niej i chcąc zażartować mówię po francusku : bonjour! ( dzień dobry). Pacjentka odpowiada mi : bonjour! Comment ca va? (dzień dobry! Jak się czujesz?). Na tych zwrotach skończył się mój francuski słownik, a pacjentki dopiero rozpoczynał. Stałam wryta przez jakieś pięć minut, nie mogąc wydusić z siebie słowa. Właśnie dla takich chwil warto pracować.

Oczywiście, istnieją starsi pacjenci, którzy potrafią wyprowadzić z równowagi. Jednak takie sytuacje zdarzają się pacjentom ze wszystkich przedziałów wiekowych. Zawsze znajdzie się ktoś, kto wie lepiej niż my, którego sąsiad lub co gorsza szwagier chorował na to samo i był leczony inaczej, który stosuje magiczne ziółka, amol albo naciera się wodą święconą, bo to najlepszy lek. Wtedy staram się nie dyskutować, ponieważ wiem, że i tak nie przebiję tego muru. To co powiedział szwagier to świętość. Koniec kropka.

Uwielbiam ten moment, kiedy starsi pacjenci z fazy obserwowania przechodzą do fazy akceptacji. Na początku obserwują bacznie wszystko co robimy, nie komentują, ale się przyglądają. Są zdystansowani. Jednak zazwyczaj kolejnego dnia, zaraz po pytaniu /Jak się spało?/ , pacjent zaczyna czuć, że już nie jest obcy.

Pamiętajmy, że starsi ludzie mają ze sobą ogromny bagaż przekonań, doświadczeń i przeżyć, które budują jego osobowość. Starajmy się to zrozumieć i zaakceptować. Pacjent jest całością.